«Tὴ γλῶσσα μοῦ ἔδωσαν ἑλληνική· τὸ σπίτι φτωχικὸ στὶς ἀμμουδιὲς τοῦ Ὁμήρου. Μονάχη ἔγνοια ἡ γλῶσσα μου στὶς ἀμμουδιὲς τοῦ Ὁμήρου.» (Ὀδυσσέας Ἐλύτης, «Ἄξιον ἐστί»)

Σελίδες Πατριδογνωσίας - Περικλῆς Γιαννόπουλος - Ἡ Ἑλλὰς τοῦ ΟΧΙ - Ἀντίβαρο - Πολυτονικό

Τρίτη 14 Μαΐου 2024

Ρωμαϊκαὶ ἀρεταί

Τί ἄφησαν οἱ Ρωμαῖοι;

Κατ᾿ ἀρχήν, τὶς ἀνδρικὲς ἀρετές.

gravitas
dignitas
auctoritas
virtus
pietas

«Τὸ καθῆκον μας εἶναι νὰ κρατήσουμε τὴν θέση μας, δίχως ἐλπίδα, δίχως σωτηρία. Σὰν τὸν Ῥωμαῖο στρατιῶτη τοῦ ὁποίου τὰ ὀστὰ βρέθηκαν μπροστὰ σὲ μία θύρα, στὴν Πομπηία, καὶ ποὺ κατὰ τὴν διάρκεια τῆς ἐκρήξεως τοῦ Βεζουβίου πέθανε στὴν θέση του, ἐπειδὴ ξέχασαν νὰ τὸν ἀπαλλάξουν ἀπ᾿ τὸ καθῆκον του.
Αὑτὸ εἶναι μεγαλεῖο.
Αὐτὸ σημαίνει νὰ εἶσαι καλὸς γόνος.»

(Oswald Spengler)

Καὶ ἔπειτα τὴν Πολιτεία, τὴν Ρεπούμπλικα.

Γράφει ὁ Maurer Frei - Φρεάντλης:

Ῥωμαϊκότης καὶ Δυτικότης

Ἡ σύγχυσις τῆς ἐννοίας τῆς Ῥωμαϊκότητος πρὸς τὴν Δυτικότητα, ὁσάκις δὲν εἶναι ἀποτέλεσμα πονηρίας, εἶναι ἀπόρροια ἡμιμαθείας.

Ἡ Ῥωμαϊκότης εἶναι μιὰ διαρκὴς καὶ ἐπὶ ἐγκύρων γνωστικῶν βάσεων ἱστορίας, δικαίου, θρησκευτικότητος, κατάφασις ἱστορικῶς δεδοκιμασμένων θεσμῶν. Θεσμῶν συγκρατούντων ἐπὶ αἰώνας τὴν συνοχὴν κοινωνιῶν, αἱ ὁποῖαι ἐρείδονται ἐπὶ τῆς ἱστορικότητος, τῆς φυσικῆς καὶ κοινωνικῆς εὐταξίας καὶ κυρίως, ἐπὶ τῆς συναντιλήψεως τῶν ἐννοιῶν Παρελθὸν-Μέλλον ὡς ἀξιακῶς ὑπερτέρων τῆς ἐννοίας Παρόν.

Εἰς τὴν Ῥωμαϊκότητα ἡ ἔννοια τοῦ καθήκοντος εἶναι ἀνεξάρτητος τῶν λογῆς θετικιστικῆς φύσεως «καθηκοντολογίων», ὑπείκουσα κυρίως εἰς κατηγορικὰς προσταγὰς διαγενεακῶς μεταβιβαζομένας, κυρίως ὑπὸ τὴν μορφὴν τῆς λεγομένης Ἠθικῆς.

Τὰ ἀνωτέρω, δι᾿ ὅσους τὰ κατανοοῦν, δὲν εἶναι προϊὸντα μιᾶς -ἱεροκρατικοῦ χαρακτῆρος- «σοφίας τῆς Ἀνατολῆς».

Εἶναι τὸ μοιραῖον ἀποτέλεσμα τῆς ἀνταποκριτικῆς συζεύξεως τοῦ ἑλληνικοῦ-ἑλληνιστικοῦ ἐκλογικευτικοῦ καταπιστεύματος (δὲν ἀφορᾷ εἰς τὸν ὑποτιθέμενον «ὀρθολογισμόν»), ἐμποτισμένου διὰ τινων «χρωματικῶν» ἐπιρροῶν ἀρχαιοτέρων θεωρήσεων τοῦ χώρου τῆς Ἐγγὺς Ἀνατολῆς καὶ τῆς Αἰγύπτου.

Πάντα ταῦτα, -χωρὶς νὰ ἔχουν ὑπάρξῃ εἰς χαοτικὴν κατάστασιν-, ἐτέθησαν «εἰς τάξιν» διὰ τῆς ῥωμαϊκῆς πρακτικότητος καὶ τῆς ῥωμαϊκῆς ἰκανότητος τοῦ συνθέτειν ὅλα ὅσα εἶναι ἄξια συνθέσεως.

Ἡ κρίσις ἐπὶ τοῦ ποῖα εἶναι ἄξια συνθέσεως δὲν ἔχει ὠφελιμιστικὸν χαρακτῆρα κατὰ τὴν ἔννοιαν τοῦ παρόντος συμφέροντος, ἀλλὰ εἶναι τὸ γινόμενον μιᾶς πολλαπλασιαστικῆς πράξεως τῆς ὁποίας οἱ συντελεσταὶ εἶναι, ἀφ᾿ ἑνὸς ἡ ἐν ἱστορικότητι ἀξιολόγησις τῶν θριάμβων καὶ τῶν συμφορῶν τοῦ παρελθόντος, ὁ ὑπολογισμὸς τοῦ «συμφέροντος» δηλαδὴ τὸ παρόν, μετὰ τῆς μερίμνης διὰ τὸ μέλλον τοῦ λαοῦ.

Κλασσικὰ δείγματα ῥωμαϊκῆς πρακτικῆς εἶναι:

-Ἡ Clementia Imperatoris, ἡ καθιερωθεῖσα τὸ πρῶτον ὑπὸ τοῦ Γαΐου Ἰουλίου Καίσαρος. Πρόκειται διὰ τὴν ἐγκατάλειψιν τῆς προαυτοκρατορικῆς πρακτικῆς τῆς ἐξολοθρεύσεως «δυσκόλων» ἡττημένων ἀντιπάλων, ὑπὲρ τοῦ ἐπιτυχοῦς πλάνου (ἑλλην. πρότζεκτ) τοῦ ἐκρωμαϊσμοῦ των. Αὐτὸ ὑπῆρξε καὶ τὸ κεντρικὸν σημεῖον ἐπιτυχίας τῆς Pax Romana.

-Ἡ ἐπ-ἀνάστασις τῆς Ῥώμης, διὰ τῆς δημιουργίας τῆς Νέας Ῥώμης – Κωνσταντίνου Πόλεως, διὰ τῆς ὁποίας ἡ γνησία Ῥωμαϊκότης ἐξησφάλισε νέαν - ὑπερχιλιετῆ ζωὴν καὶ διακονίαν τοῦ Πολιτισμοῦ.

Ἀντιθέτως, ἡ Δυτικότης ἐρείδεται εἰς τὰ θεμέλια τοῦ ῥηχοῦ ὠφελιμισμοῦ, ὑπὸ τὰ ῥυπαρὰ ἐνδύματα τοῦ παρόντος συμφέροντος.

Οἱ σχεδιασμοὶ τῶν ἰθυνόντων της καὶ τῶν ὁπαδῶν της, ἐξαντλοῦνται εἰς τὴν διακονίαν τοῦ «σήμερον» καὶ τῆς «εὐημερίας τοῦ λαοῦ» ὑπὸ τὸ πρῖσμα τῆς τρεχούσης ἀνάγκης, ὡς καὶ ὑπὸ τοῦ μονίμου φοβήτρου τοῦ ἐτησίου οἰκονομικοῦ ἰσολογισμοῦ.

Αἱ ἰδεοληψίαι τῆς Δυτικότητος εἶναι ἡ θεοποίησις τοῦ Παρλαμέντου, ὁ ἰδιόρρυθμος Ὀρθολογισμός καὶ ἡ ἄμετρος πεποίθησις ὅτι ἡ συνέχισις τῆς (οἰκονομικῆς)  εὐημερίας τῶν ἤδη εὐημερούντων εἶναι ἡ κλεὶς τῆς ἐπιτυχίας.

Κατὰ ἐποχάς ἐκδηλοῦται μιὰ -σχιζοειδοῦς μορφῆς-, ἄλλοτε λατρεία πρὸς τὸ Κράτος καὶ ἄλλοτε -ὡς σήμερον- μιὰ βδελυγμία πρὸς αὐτό, ἰδίως ὅταν αὐτὸ ἀποτελεῖ ἐμπόδιον τῆς κερδοσκοπικῆς - ὠφελιμιστικῆς δραστηριότητος.

Ἡ Ῥωμαϊκότης ὑπάρχει ὅταν συνδράμουν διάφοροι συνιστῶσαι «συντηρητικοῦ» - παραδοσιοκρατικοῦ χαρακτῆρος:

Εὐλάβεια πρὸς τὸ Θεῖον. Ἐλέῳ Θείου ἄρχων, δυνάμενος νὰ ἀντικατασταθῇ μέσῳ σεπτῶν συλλογικῶν θεσμῶν ὡς ἡ Σύγκλητος, ἤ -ἀκόμη καλλίτερον- ὁ Στρατός.

Ἰσχυρὰ μέριμνα διὰ τὴν οἰκογένειαν. Σεβασμὸς καὶ εὐημερία τῶν -ὄντως- παραγωγῶν κοινωνικοῦ πλούτου, ὡς οἱ άγρόται.

Ἡ Δυτικότης, ἄνευ τινὸς σχολίου- δὲν χρήζει περιγραφῆς.

Εἶναι ἀπλῶς, αὐτὸ τὸ ὁποῖον βιοῦμε...

Δεν υπάρχουν σχόλια: